Door George Huisman

STEENWIJK – Gerben Nijsingh werkt een jaar of tien binnen het vmbo op de locatie Stationsstraat. Hij is betrokken bij de afdeling techniek, als sectievoorzitter van de afdeling techniek. In die hoedanigheid kwam hij een jaar of drie geleden in contact met Harm Vredenburg. ‘Toen startte landelijk het project STO, Sterk Techniek Onderwijs, een samenwerking tussen onderwijs en het bedrijfsleven. De overheid steekt daar veel geld in, maar het onderwijs moet daarin aantonen dat we samenwerken met bedrijven. Met als één van de doelen de instroom van techniekleerlingen te vergroten, dit met het oog op de toekomst’.

‘Steenwijk kent een beduidende technische sector met een grote vraag naar technisch geïnteresseerde leerlingen. Kijk maar naar de kunststofbedrijven Kornelis, Dyka en Beutech maar ook naar de installatietechniek waarin Vredenburg een grote speler is. Harm was één van de eersten die gelijk enthousiast insprong op het STO-project. Harm is een man met een groot hart voor het onderwijs en heel sociaal-maatschappelijk betrokken. Deels is dat eigenbelang, natuurlijk, maar het mes moet uiteindelijk aan twee kanten snijden, realiseert hij zich ook. Wij moeten die leerlingen enthousiast en al vroegtijdig kennis laten maken met techniek. Het bedrijf wil, nee: móet groeien, de energietransitie vraagt natuurlijk veel mensen voor de toekomst, want er is gewoon heel veel werk. Lang verhaal kort heeft Harm bijvoorbeeld binnen onze PIE-afdeling (Produceren, Installeren en Energie) een installatietechnische hoek voor een groot deel gefinancierd. ‘Zeg maar wat jullie nodig hebben’, zei Harm simpel. En verder: als die leerlingen dat traject op school hebben doorlopen, dan kunnen ze een aantal dagen met een installateur of een elektricien op pad, om de praktijk te kunnen ervaren. Zeer laagdrempelig allemaal, steeds met als doel voor ogen: hopelijk kiezen die leerlingen dan voor een opleiding in mijn branche en gaan ze straks een BBL/BOL-traject volgen om uiteindelijk aan het werk te komen bij Vredenburg’.

Kleding

Gerben Nijsingh geeft een ander voorbeeld: ‘Wij vinden het belangrijk dat leerlingen er een beetje netjes bijlopen in de lokalen. Een stoffige stofjas is toch ook een bepaald imago. We wilden goede schoenen, een goede broek, een mooi shirtje erop met tekst. We deden een oproepje binnen de bedrijven die participeren in het hele project, dan zie je dat Harm daar gelijk op in springt: wat heb je financieel nodig? Als ons logo op die kleding komt, wil ik dat wel financieren. Harm is hartstikke enthousiast, erg vooruitstrevend. Ik weet dat hij voor andere scholen ook van alles en nog wat doet’.

‘Vredenburg heeft altijd al stageplekken geboden. We hebben een aantal leerlingen die hier vandaan komen die nu bij hem aan het werk zijn. Het mooie is: die leerlingen zijn hier een jaar of vijf, zes terug van school gegaan en sommigen zijn bij hem al met de module leidinggevende bezig’.

Vier meiden

Gerben Nijsingh: ‘De meeste leerlingen die in de techniek terecht komen zijn jongens, maar we hebben nu ook de afdeling BWI (Bouw Woning Interieur) met vier meiden, die doen het hartstikke leuk, heel enthousiast zijn die’.

Techniek Tastbaar

‘We hebben in oktober Techniek Tastbaar georganiseerd, een groot evenement, ook voor basisschoolleerlingen, om ze kennis te laten maken met techniek. Harm is altijd een van de bedrijven die zegt: daar doe ik aan mee, ook al kost me dat zo’n dag personeelsleden. Ze stonden hier met zijn zevenen, allemaal personeelsleden van Vredenburg die die dag niet aan het werk kunnen binnen het bedrijf. Techniek had en heeft nog wel een beetje het imago van vieze handen, vroeg op, laat thuis, maar dat is natuurlijk lang niet meer zo. Tegenwoordig is techniek VR, 3D-printing, CEC aangestuurde machines, programmeren, computertechnologie. Waar het vroeger draaien, frezen en lassen was, zie je dat de jeugd vandaag de dag echt het digitale tijdperk is binnengestapt. Ze doen het niet alleen met de handjes -het is hartstikke mooi dat je weet hoe je moet lassen of frezen- maar als bij de Kornelis een band stil staat, is het ook verrekte handig als iemand weet hoe je moet resetten of herprogrammeren. Een freesmachine was vroeger handwerk, maar tegenwoordig is het steeds vaker werk dat computer-aangestuurd wordt. Ik vind dat het altijd goed is dat je van beide werelden wat weet. Je moet nog steeds leerlingen hebben die die vaardigheden beheersen, maar je zult ook leerlingen moeten hebben die het programmeren kennen. Een betrekkelijk nieuwe tak van sport bij Vredenburg is de door domotica (het toepassen van elektronica in huis om het leven makkelijker te maken voor ouderen of mensen met een handicap) aangestuurde woningen, waarbij je alles kunt bedienen vanuit de stoel, met een afstandsbediening of de mobiele telefoon: de verlichting, de gordijnen, de verwarming, de slimme deurbel, noem maar op. Er komen steeds meer levensloopbestendige woningen waarbij ouderen langer thuis kunnen blijven wonen. Dan zul je wel iets van de moderne technologie moeten weten. Dat biedt onze school ook steeds meer’.

‘Laat ze kennis maken’

‘Als school willen wij de leerlingen goed kunnen bedienen, in samenwerking met bedrijven, zodat het een beetje vraag-en-aanbod gestuurd wordt. Het gaat altijd om communicatie tussen school en bedrijfsleven; je kunt wel zeggen dat de gasgestookte ketels allemaal gaan verdwijnen, maar de komende twintig jaar hebben we daar nog steeds mee te maken. Dus er zullen nog steeds leerlingen opgeleid moeten worden die daar verstand van hebben. Maar dat geldt evenzo voor nieuwe energievormen, zoals zonnepanelen en zonne-energie, duurzaamheid, daar moeten onze leerlingen óók mee in aanraking komen, waterstof komt er misschien wel aan. Harm zegt ook altijd: maak ze enthousiast, laat ze kennis maken, het echte vak leren wij ze wel. Maar ze moeten gemotiveerd zijn, ze moeten graag willen, ze moeten natuurlijk technische kennis hebben en technisch enthousiasme, maar het vak, dat leren wij ze wel, is het stokpaardje van Harm’.